- Hasan Arseven, Dr. Burhan Nalbantoğlu Cd Sokak, Lefkoşa 99010 KIBRIS
Yumurta Dondurma
Her kız bebek dünyaya geldiğinde yumurtalıklarında belli sayıda yumurta taslağı vardır.
Her kız bebek dünyaya geldiğinde yumurtalıklarında belli sayıda yumurta taslağı vardır. Yani doğum sonrası vücutta yeni yumurta oluşumu söz konusu değildir. Ergenlikle beraber adet döngüsü başlayarak tek bir yumurtanın gelişebilmesi için her ay belli sayıda yumurta harcanır. Bu tüketim hızı genetik ya da çevresel etkilere bağlı olarak değişiklik gösterir. Menapoz, yani yumurtalıkların fonksiyonlarını kalıcı olarak kaybettiği zamanı belirleyen en önemli unsur bu yumurta tüketim hızıdır.
İlerleyen yaşla beraber yumurtalıklardaki folikül (içi sıvı dolu ve yumurtayı barındıran küçük kesecik) sayısı ve üretilen yumurtanın kalitesi azalmaktadır. Bununla paralel olarak ileri yaşlarda gebelik şansı azalırken düşük yapma riski ve genetik anomalili bebek doğurma riski maalesef artmaktadır.
Maalesef zamanı geri alma ya da durdurma gibi bir şansımız yok. Ancak yumurtalar için zamanı durdurma şansına sahibiz .
Tüp bebek ve özellikle laboratuar tekniklerindeki gelişmeler ve yumurta dondurma-çözdürme esnasında kullanılan solüsyonlardaki başarılı uygulamalar dondurulan yumurtaların çözdürme esnasında büyük oranda canlı olarak geri kazanılmasını sağlıyor. Örneklendirecek olursak 35 yaşında dondurulan yumurtalarınızla 45 yaşınızda gebelik elde edebilirsiniz. Üstelik yumurtanın biyolojik yaşı 35 olacağından gebelik şansı ve canlı doğum şansı oldukça yüksek olacaktır.
Günümüzde kadınların iş hayatına aktif katılımlarının artması, kariyer planlamasına ağırlık vermeleri, evlilik yaşının ilerlemesi ve bireysel yaklaşımın daha ön planda tutulması eğilimine bağlı olarak ileri yaşlarda gebelik isteği artmaktadır. Teorik olarak menapoz dönemine kadar vücutta yumurta üretimi mevcuttur ancak özellikle 42-43 yaşından sonra yumurtaya bağlı nedenlerden dolayı gebe kalma şansı oldukça azalmaktadır. Yumurtalardaki sayısal ve kalite azalmasının özellikle 39-40 yaş civarında hızlandığı bilinmektedir.
Bu soruya yakın gelecekte çocuk planı olmayan ve ileride belirsiz bir zamanda çocuk arzusu olan tüm kadınlar için evet yanıtı verilebilir.
Yumurta dondurma işlemi bir taraftan iş hayatında mücadele veren diğer taraftansa kendini sosyal baskı atında hisseden kadınlarda anksiyete düzeyini azaltarak hayatıyla ilgili daha özgür bir planlama yapma olanağı sunmaktadır. İstenilen zamanda ve istenilen şartlarda çocuk sahibi olma düşüncesi oldukça rahatlatıcıdır.
Sosyal nedenler yumurta dondurmanın en önemli nedenlerinden olsa da bazı tıbbi durumlarda hastalara yumurtalarını dondurması özellikle önerilir. Bu durumlar:
*Yumurta rezervinin azalması
*Yumurtalıkla ilgili takibe uygun olmayan problemlere yönelik ameliyat geçirmesi gereken ve ameliyat sonrası yumurta rezervinin azalması ihtimali olan kadınlar (örn büyük çikolata kisti vb ameliyatları)
*Herhangi bir başka nedenle kemoterapi ya da özellikle karın bölgesine radyoterapi alacak olan kadınlar
*Sahip olduğu genetik bozukluk veya ailede erken menapoz hikayesi olması nedeniyle menapoz yaşının erken olması beklenen kadınlar
Sağlıklı ve kaliteli yumurta elde etmek için tedaviye başlamadan önce bazı hormon testleri (TSH,AMH,süt hormonu prolaktin vb..) ile sarılık testleri istenen temel testlerdir.
Tedavide aslında yumurtayı içeren foliküller hedeflenir ve folikül büyümesi sağlanır. Folikülleri geliştirmek için genellikle adet döneminde adetin 2-3. gününde göbekten yapılan iğnelerin kullanıldığı kısa protokoller tercih edilir. Tedaviniz boyunca ortalama 3-4 kez ultrason muayenesi olmanız gerekecektir. Göbekten kullanılan iğnelerin kullanım süresi genellikle 8-11 gün kadardır ( bu süre kişiden kişiye yumurtaların vereceği cevaba göre değişiklik gösterebilir). Bu süre sonunda yeterli folikül gelişimi sağlanarak en son olgunlaştırıcı çatlatma iğnesi yapılıp bu iğneden ortalama 35 saat sonra yumurta toplama işlemi gerçekleştirilir.
Yani tedavinin başlangıcından yumurta toplama gününe kadar geçen süre ortalama 10-14 gündür.
Yumurtalar toplandıktan sonra embriyolog tarafından mikroskop altında ayıklanarak olgun (M2) olan yumurtalarınız dondurulur.
Kesinlikle. Yumurta rezervinizin az olması tek seferde elde edilebilecek sayının da az olacağını gösterir. Bu durumda dondurulmuş yumurta sayısını arttırmak için toplama işlemi birden fazla kez yapılıp yumurta havuzu oluşturulabilir.